Hauschka to nie jest artysta awangardowy. Awangarda bowiem w tłumaczeniu dosłownym oznacza straż przednią, rodzaj forpoczty zwiastującej nadejście czegoś właściwego. Sztuka Hauschki albo raczej niemieckiego artysty Volkera Bertelmanna niczego nie zapowiada. Mimo że jest porównywana do eksperymentów Johna Cage’a i Erika Satie, jest po prostu zupełnie nieprzewidywalna.
Obecnie Volker Bertelmann kojarzony jest z fortepianem preparowanym, chociaż kiedy rozpoczynał swoje eksperymenty, nie był świadom osiągnieć pioniera w tej materii Johny’ego Cage’a. Kariera artysty znanego dziś pod pseudonimem Hauschka wiodła przez zaskakujące muzyczne światy. Najpierw był hip-hop w zespole God’s Favourite Dog oraz perkusyjno-basowy kwintet Nonex. Na tym etapie twórczości głównym paliwem jego działań był rytm. Z czasem do głosu doszła predylekcja do fortepianu, jednak i w tej sprawie droga była kręta. Jeśli bowiem powrócimy do lat młodzieńczych artysty, zauważymy, że wychowywał się na klasycznej pianistyce Chopinowskiej. Świat „polskiej wierzby” opuścił po osiągnięciu pełnoletniości, by rychło zainteresować się brzmieniami syntezatorowymi. Wkrótce w ogóle zarzucił fach muzyczny i zajął się medycyną oraz ekonomią. A po tym epizodzie podjął studia w zakresie muzyki popularnej.
Przygoda z syntezatorami zawiodła kompozytora do idei uzyskania podobnych brzmieniowo efektów, lecz metodami nieeletronicznymi, tzn. poprzez preparację fortepianu. Odkrył, że poprzez wkładanie przeróżnych przedmiotów do instrumentu może modyfikować jego brzmienie w stronę przypominającą gitarę basową, indyjski gamelan albo perkusję. Nagle wszystkie wcześniejsze doświadczenia zaczęły procentować. Album „The Prepared Piano” ujawnił klasyczną wrażliwość muzyczną oraz zainteresowania popkulturowe. Kolejne projekty Hauschki zaczęła zaskakiwać zmiennością stylów i współpracą z rozmaitymi formacjami i artystami. W „Room to expand” słyszymy połączenie muzyki elektronicznej i klasycznej instrumentacji, a „Foreign Landscapes” to efekt współpracy z Magik Magik Orchestra. W solowej odsłonie zatytułowanej „Salon des Amateurs” artysta nawiązuje do klubowej muzycznej sceny Düsseldorfu. Na długiej liście artystów, z którymi współpracował, jest Samuli Kosminen (z islandzkiej grupy eksperymentalnej Múm), Joey Burns i John Convertino (grupa Colexico, country alternatywne) oraz znana skrzypaczka Hilary Hahn (płyta „Silfra”, Deutsche Gramophon). Artystyczne poszukiwania zawiodły Bertelmanna do świata techno (2012, Ricardo Villalobos, Michael Mayer) oraz współpracy z muzykami z Kenii.
Po ponad dwóch dekadach szalonej kariery artysty znanego dziś pod pseudonimem Hauschka tylko jedna rzecz jest pewna, że jego następny projekt będzie… zupełnym zaskoczeniem.
------------------------------
dr Mikołaj Rykowski
Muzykolog i dyplomowany klarnecista, związany z Katedrą Teorii Muzyki na Akademii Muzycznej im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu. Autor książki i licznych artykułów poświęconych fenomenowi Harmoniemusik – XVIII-wiecznej praktyce zespołów instrumentów dętych. Współautor scenariuszy "Speaking concerts" i autor słownych wprowadzeń do koncertów filharmonicznych w Szczecinie, Poznaniu, Bydgoszczy i Łodzi.